Bệnh nhi 15 ngày tuổi nôn trớ dịch vàng, sụt cân, vàng da mức nguy hiểm, được chẩn đoán ruột xoay bất toàn và phẫu thuật kịp thời tại BVĐK Tâm Anh TP HCM.
Tiến sĩ, bác sĩ Cam Ngọc Phượng – Giám đốc Trung tâm Sơ sinh, Bệnh viện Đa khoa Tâm Anh TP HCM, cho biết: Bệnh nhi là con của sản phụ Trần Thị Oanh (TP HCM), được sinh mổ đủ ngày đủ tháng. Sau sinh, bé khỏe mạnh, bú giỏi và tiêu tiểu bình thường, đào thải hết phân su. Tuy nhiên, từ lúc chào đời, dù bú mẹ hoàn toàn nhưng bé thường xuyên bị nôn trớ, ọc sữa và vàng da kéo dài không hết, lan sang mắt và tay chân; chảy máu rốn. Tình trạng nôn ói của bé ngày càng tăng, nôn ra dịch xanh – vàng. Từ cân nặng 3,2 kg lúc sinh, sau nửa tháng, bé sụt chỉ còn hơn 2,9 kg. Bệnh nhi được đưa đến khám tại Bệnh viện Đa khoa Tâm Anh TP HCM.
“Qua thăm khám, chúng tôi nghi ngờ bé có vấn đề dị tật bẩm sinh đường tiêu hóa, cần siêu âm và chụp X-quang để xác định tình trạng bệnh”, bác sĩ Phượng cho biết.
Qua kết quả chẩn đoán hình ảnh và hội chẩn, các bác sĩ xác định bệnh nhi bị ruột xoay bất toàn (tức tình trạng ruột xoay không hoàn toàn để về đúng vị trí bình thường), với sự đảo ngược vị trí của động mạch và tĩnh mạch mạc treo tràng trên; tá tràng giãn lớn 3 cm và ít thay đổi kích thước khi nhu động. Bên cạnh đó, góc tá tràng, hỗng tràng cũng nằm sai vị trí, ở phía trước cột sống thay vì bình thường là bên trái cột sống.
“Bệnh nhi bị ruột xoay bất toàn kéo dài và nhập viện trễ nên ruột bị tắc, xoắn. Trường hợp này bắt buộc phẫu thuật cấp cứu để tránh hoại tử”, bác sĩ Phượng cho biết. Để thực hiện ca mổ cần có các trang thiết bị hiện đại và phẫu thuật viên được đào tạo chuyên sâu cùng với đội ngũ các bác sĩ gây mê và hồi sức chuyên khoa Ngoại Nhi và Sơ sinh giàu kinh nghiệm.
Hình ảnh siêu âm cho thấy vị trí đảo ngược của động mạch mạc treo tràng trên và tĩnh mạch mạc treo tràng trên. Ảnh: Bệnh viện Đa khoa Tâm Anh.
Ca mổ hở kéo dài một giờ với sự phối hợp của nhiều chuyên khoa gồm Sơ sinh, Gây mê hồi sức, Chẩn đoán hình ảnh và Ngoại nhi tại Bệnh viện Đa khoa Tâm Anh. Các bác sĩ đã điều chỉnh lại các bất thường ruột cho bé, tháo xoắn các quai ruột, mở rộng chân mạc treo, cắt dây chằng Ladd. Sau phẫu thuật, bệnh nhi được nuôi dưỡng tĩnh mạch hoàn toàn và điều trị kháng sinh. Bốn ngày sau mổ, bệnh nhi ổn định, không còn nôn trớ, được ăn qua đường miệng. Bé ăn tốt, tiêu tiểu bình thường, bụng mềm, vết mổ liền sẹo tốt.
Đến ngày 11/1, bé được xuất viện sau 7 ngày điều trị, sức khỏe ổn định, không còn ói ọc; hồng hào, bú sữa mẹ tốt và tăng cân.
Theo tiến sĩ, bác sĩ Cam Ngọc Phượng, nếu bỏ qua “thời gian vàng” phát hiện và can thiệp, đoạn ruột bị tắc có nguy cơ hoại tử phải cắt bỏ, ảnh hưởng không nhỏ tới sức khỏe của trẻ và thậm chí tử vong do sốc nhiễm trùng, nhiễm độc rất cao. Trong trường hợp này, bệnh nhi được chẩn đoán và xử trí kịp thời nên không phải cắt nối ruột trong cuộc phẫu thuật.
Điều dưỡng Trung tâm Sơ sinh túc trực 24/24 chăm sóc bé trong phòng NICU. Ảnh: Quỳnh Châu.
Dị tật khó phát hiện, dễ nhầm lẫn với nôn trớ thông thường
Bác sĩ Phượng cho biết, ruột xoay bất toàn là một bệnh lý bẩm sinh ở trẻ, với tỷ lệ 1/6000, nghĩa là cứ khoảng 6.000 ca sinh sống thì có một ca phát hiện ruột xoay bất toàn. Khi còn là bào thai, ruột của em bé chưa xoay về đúng vị trí, có thể xoay giữa chừng rồi ngưng làm ruột xoắn dính, gây tắc ruột. Dị tật này rất khó phát hiện từ trong bào thai.
Ở trẻ sơ sinh, bệnh cũng rất khó phát hiện do biểu hiện khó nhận biết, dễ nhầm lẫn với việc nôn trớ thông thường. Vì vậy, hầu như các trường hợp bệnh đều nhập viện trễ. “Nhiều trường hợp không phát hiện sớm và điều trị kịp thời, tình trạng xoắn ruột sẽ dẫn đến suy kiệt, sụt cân, mất nước, thậm chí suy gan và thận. Khi bú và ọc sữa, bao tử trẻ bị giãn rộng, nếu để lâu ruột sẽ bị xoắn dẫn đến hoại tử, nhiễm trùng, phải cắt bỏ ruột, nguy hiểm tính mạng…”, bác sĩ Phượng phân tích.
Bác sĩ lưu ý phụ huynh khi chăm sóc trẻ sơ sinh nên chú ý về dinh dưỡng, tiêu tiểu của trẻ, cùng tình trạng vàng da nếu có.
Trẻ sơ sinh có thể vàng da mức độ nhẹ (hay còn gọi là vàng da sinh lý) đến nặng (vàng da bệnh lý). Vàng da bệnh lý có nhiều nguyên nhân như bất đồng nhóm máu mẹ con, thiếu men G6PD hoặc do tình trạng tắc ruột. Phụ huynh nên cho trẻ đến bệnh viện thăm khám, điều trị bằng phương pháp chiếu đèn.
Trung tâm Sơ sinh Bệnh viện Đa khoa Tâm Anh TP.HCM đã cứu sống và nuôi dưỡng thành công nhiều ca sinh non và cực non, chăm sóc trẻ sơ sinh có bệnh lý phức tạp. Ảnh: Quỳnh Châu.
Nếu thấy trẻ có biểu hiện quấy khóc, nôn trớ nhiều, bụng chướng, đi ngoài ra máu mà không rõ nguyên nhân, gia đình cần sớm đưa trẻ tới bệnh viện để được điều trị kịp thời. Tuyệt đối không được tự chữa trị cho trẻ tại nhà vì có thể khiến tình trạng bệnh nghiêm trọng hơn, thậm chí đe dọa đến tính mạng.
Tên nhân vật đã được thay đổi
Ngọc An
